خانه حراج کریستی در دبی که فروش آثارهنری معاصر و مدرن خود را در مارس ۲۰۱۷ آغاز کرد، در نتیجۀ اولین فروش خود ۶ میلیون و ۴۱۰ هزار و ۵۰۰ دلار رقم زد، این حجم از مجموع فروش نهایی درحالی صورت گرفت که رقم اولیه برای آن بین ۴ میلیون و ۷۱۴ هزار تا ۶ میلیون و ۴۸۲ هزار تخمین‌زده‌شده بود.

رقم فروش نیمۀ نخست سال ۲۰۱۷، ۲۶٫۴ درصد بیشتر از فروش اکتبر ۲۰۱۶ و ۳٫۷ درصد کمتر از مارس ۲۰۱۶ بود.

همچنین هفتمین فروش آثارهنری مدرن و کلاسیک حراجی تهران در ژانویه ۲۰۱۷، در مجموع، فروشی برابر با ۸ میلیون و ۲۰ هزار و ۷۰ دلار داشت درحالی‌که تخمین پیش‌فروش بین ۶ میلیون و ۳۵۱ هزار و ۳۸۶ دلار تا ۹ میلیون و ۴۴ هزار و ۸۹۰ دلار بود. این فروش ۴٫۳ درصد کمتر از مه سال ۲۰۱۶ بود.

حراجی قرن بیستم ساتبی که آثارهنریِ خاورمیانه را در لندن و در ۲۵ آوریل سال جاری (۲۰۱۷) به مزایده گذاشت، در مجموع رقم فروش ۳ میلیون و ۶۴۴ هزار و ۶۹۲ دلار به همراه داشت که بالاتر از ارقام پیش‌فروش ۲ میلیون و ۶۰۵ هزار و ۹۳ دلار و ۳ میلیون و ۴۸۳ هزار و ۷۲۷ دلار بود.  همچنین ۹۵ درصد از فروش این حراجی بر آثار مدرن و همچنین بر روی آثار معاصر بود. این فروش ۲۰ درصد بالاتر از فروش اکتبر ۲۰۱۶ بود.

حراجی بونامز در لندن نیز در ۲۶ آوریل سال جاری ۲۰۱۷ میلادی موفق شد تا رقم فروش خود را به ۲ میلیون و ۳۴۲ هزار و ۶۹ دلار برساند که ۱۹٫۵ درصد بیشتر از فروش بهار ۲۰۱۶ بود. در نتیجۀ این حراجی، آثار هنرمندان مدرن با فروش ۸۵ درصدی روبرو شدند. در مجموع، آثار هنری مدرن، فروشی برابر با ۸۵٫۴ درصد را تجربه کردند. اکثر هنرمندانی که آثارشان بیشترین فروش را داشت پیشینۀ ایرانی و مصری داشتند.

اما حراجی تهران تنها هنرمندان ایرانی را در خود جای داده بود درحالی‌که در حراجی بونامز در لندن آثار هنرمندانی از ایران، مصر و عراق به‌فروش رسید. همچنین آثار هنری از جانب هنرمندان مصری با رشد ۲۴ درصدی در حراجی ساتبی به‌فروش رفت درحالی‌که در حراجی کریستی رقم ۲۸ درصدی برای آثار ایرانی بود.

با وجود خرید کم هشت درصدی در این حراجی‌ها (ساتبی، کریستی، بونامز و تهران) آثار هنری خاورمیانه همچنان بالاترین خرید را در میان سایر آثار داشتند و با وجود آنکه تعداد هنرمندان زن در این حراجی‌ها کم بود، یکی از بهترین آثاری که در حراجی ساتبی به‌فروش رسید، به هنرمند ترکیه‌ای “Fahrelnissa Zeid”  با کسب یک میلیون و ۵۲ هزار و ۵۶۳ دلار برای قطعه هنری ۱۹۵۳ به نام “به سمت آسمان” است.

“اثر به سمت آسمان فخرالنسا زید”

اما آمارها نشان می‌دهد بازار حراجی آثار مدرن و معاصر شمال آفریقا و خاورمیانه بیش از گذشته مورد توجه و رقابت قرار دارند تصمیم ساتبی در بازار فروش و مزایده‌های باز در دبی با هدف ایجاد حضور گسترده در منطقه است. در ژانویۀ ۲۰۱۷، کریستی اعلام کرد که حراجی آن تصمیم دارد تا فروش اکتبر دبی را به لندن ببرد چون به‌دنبال یک بازار فروش بین‌المللی است. اما آیا این بدان معناست که بازار فروش منطقه‌ای در خاورمیانه اشباع شده است؟

بازارهای رقابتی در دو بخش هنر مدرن و معاصر

تحلیل پیشرو از مجلۀ آرت تاکتیک برمبنای فروش آثارهنری معاصر و مدرن و حضور هنرمندان در نیمۀ نخست سال ۲۰۱۷ برای چهار حراجیِ معتبر است. باید به این مساله اشاره کرد که درصد بالایی از حجم فروش برای آثار هنریِ مدرن در شش ماه گذشته بوده و سهم کوچکی از این میزان فروش به آثار معاصر تعلق داشته است. بر اساس آمار جمع‌آوری‌شده آثار هنری مدرن میزان فروشی ۸۳ درصدی داشته است این رقم در مقایسه با فروش سال گذشته (۲۰۱۶)، ۱۱ درصد رشد داشته است. در شش ماه نخست سال ۲۰۱۶ میزان فروش برابر با ۷۱ درصد بوده است.

حراجی تهران بالاترین فروش را در آثار هنری مدرن در بین ۷۱ هنرمند مدرن و با ۹۸٫۶ درصد داشته است درحالی‌که تنها یک هنرمند معاصر به نام “علیرضا اسپهبد” در این حراجی حضور داشت. این فروش دقیقا با فروش نیمۀ نخست سال ۲۰۱۶ برابری میکند. در حراجی ساتبی، ۹۵ درصد از فروش برای آثار هنری مدرن، برای کریستی این رقم ۶۴ درصد و برای بونامز ۸۲ درصد بود. تمامی ۱۰ آثار هنری برتر در این حراجی‌ها به بخش بازار مدرن و البته نیمی از آنها برای هنرمندان ایرانی بود.

حراجی تهران نیز که در سال ۲۰۱۲ وارد این بازار شده نتایج خوبی را رقم زده و به‌صورت سالانه افزایش فروش داشته است. فروش اخیر حراجی تهران در مجموع هشت میلیون دلار بوده که ۸٫۴ میلیون دلار از فروش بهاره ۲۰۱۶ کمتر است اما این حراجی هنوز بالاترین فروش را در سه حراجی دیگر در نیمه نخست ۲۰۱۷ را داراست.

اگرچه حراجی کریستی در منطقه پیشروست، رقابت آن با سایر حراجی‌ها به این معناست که سهم بازار آنها از ۸۱ درصد سهم بازار در ۲۰۱۰ به ۳۲ درصد در نیمه نخست سال ۲۰۱۷ کاهش داشته است.

اما در این بین کاهش فروش هنرهای مربوط به خاورمیانه در بونامز بسیار مشهود است. پس از آنکه این حراجی در سال ۲۰۰۸ تصمیم گرفت تا فروش افتتاحیه خود را سازماندهی کند، حراج‌ها را از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ متوقف کرد، اما فروش خود را در سال ۲۰۱۵ بار دیگر از سر گرفت اما نتایج آن هر ساله کاهش داشت و در حراجی اخیر به رقم ۲٫۳ میلیون دلار رسید.

بازار هنر خاورمیانه در خانه‌حراج ساتبی

فروش آثار هنری خاورمیانه قرن بیستم ساتبی در ۲۵ آوریل ۲۰۱۷ در لندن در مجموع سه میلیون و ۶۴۴ هزار و ۶۹۲ دلار درآمد داشت که در مقابل رقم سال گذشته که مقدار دو میلیون و ۳۸۷ هزار و ۸۷۴ دلار در بهار ۲۰۱۶ بوده است، رشد ۵۲٫۶ درصدی را رقم زد.

این حراجی به ارقام بالایی برای هنرمندان از سراسر خاورمیانه رسید که برای بسیاری از هنرمندان یک رکورد محسوب می‌شود. در میان آنها اثر هنری هنرمند ترکیه ای به نام ” Fahrelnissa Zeid” مربوط به اثر “پیش بسوی آسمان” برای سال ۱۹۵۳، یک میلیون و ۵۲ هزار و ۵۶۳ دلار به‌فروش رسید درحالی‌که رقم اولیه برای آن ۷۰۵ هزار و ۹۸۷ تا ۸۳۴ هزار و ۳۴۹ دلار بود. اثر هنری دیگر برای “بهمن محصص” به نام “مرگ مارتین لوترکینگ” است که با رقم ۶۱۶ هزار و ۱۳۴ دلار به‌فروش رسید درحالی‌که رقم اولیه برای آن بین ۳۵۹ هزار و ۴۱۲ دلار تا ۴۸۷ هزار و ۷۷۳ دلار بود. سایر آثار برجسته در این حراجی برای آثار مدرن بود که با رقمی بالاتر از رقم پیشنهادی به فروش رسیدند و شامل آثار افرادی چون “منوچهر یکتایی” هنرمند ایرانی مقیم آمریکا، “فائق حسن” از عراق و “اتل عدنان” از لبنان هستند.

اکثریت آثار هنری به نمایش گذاشته‌شده متعلق به آثار هنرمندان مدرن بود، ۵۷ قطعۀ هنری، از آثار مدرن و مابقی سه اثر دیگر بودند که در ردۀ آثار معاصر طبقه‌بندی شدند. هنرمندان مصری آثاری بسیار برجسته داشتند که از ۶۰ قطعه، ۱۷ قطعۀ هنری متعلق به آنها بود. هنرمندان لبنان نیز دومین گروه بزرگی بودند که در مجموع ۹ هنرمند داشتند و بعد از آنها ایران بود که با هشت هنرمند در صدر فروش قرار گرفته بود.

شاخص حراجArtTactic” ” در این حراج بر روی ۴۷ قرار گرفت که نشان می‌داد فروش آثار هنری کمتر از تخمین‌های قیمت‌های اولیه است.

برای دریافت کل مقاله و آمار فروش حراج کریستی، بونامز و تهران در نیمۀ اول ۲۰۱۷ و همچنین آمار و تحلیل‌های نیمۀ دوم ۲۰۱۷  از طریق تلگرام پیام دهید.

هزینه دریافت کل مقاله: ۵ هزار تومان

احتمال خطا در آمار:

اطلاعات وارد شده در این گزارش از تعدادی از منابع مختلف به دست آمده است و احتمال بروز خطا در اطلاعات وجود دارد. خوانندگان باید خودشان در صورت لزوم اطلاعات بهتر را کسب کنند.

اطلاعات در این گزارش ممکن است برای یک تحقیق کلی مورد استفاده قرار بگیرند. در این گزارش به هیچ گونه‌ای از سرمایه‌گذاری یا توصیۀ تجاری اشاره نشده است و در صورت لزوم باید توصیه‌های کارشناسان را برای سرمایه‌گذاری در نظر بگیرید و هرگونه خرید و فروش آثار هنری ممکن است به زیان فرد منجر شود.

منبع: مجله الکترونیکی آرت تاکتیک به نقل از آرتهیبیشن

:همچنین می‌توانید آثار هنری به فروش رسیده را در سایت‌های حراجی ساتبی، کریستی، بونامز و حراج تهران ببینید

حراج ساتبی

حراج کریستی

حراج بونامز

حراج تهران